مقالات فنی سایت
موتور جریان متناوب یک ماشین الکتریکی است که با جریان متناوب تغذیه شده و توان الکتریکی را تبدیل به توان مکانیکی چرخشی یا خطی میکند. موتور جریان متناوب AC از دو قسمت اصلی تشکیل شده است:
- استاتور: بخش خارجی و معمولاً ثابت (بدنه) که با عبور جریان متناوب از سیمپیچ آن، میدان مغناطیسی دوار ایجاد میشود.
- روتور: بخش داخلی و متحرک که به محور موتور متصل شده و در اثر میدان مغناطیسی دوار استاتور، گشتاور تولید میکند.
از نظر نوع روتور مورد استفاده، موتورهای جریان متناوب به دو صورت طبقهبندی میشوند:
- موتور سنکرون یا همزمان که در آن روتور دقیقاً با سرعت میدان دوار میچرخد. در این نوع موتورها میدان مغناطیسی روتور
- به وسیله یک منبع جریان مستقیم خارجی تأمین میشود.
- موتور آسنکرون یا القایی که در آن میدان مغناطیسی روتور از جریان القاء شده در اثر میدان استاتور پدید میآید.
- یک از سهفاز تغذیهکننده باعث به وجود آمدن یک میدان دوار متعادل میشود که با سرعت ثابتی میچرخد.
در یک موتور القایی، میدان مغناطیسی دوار موجب القای جریان در سیمپیچ روتور میشود. این جریان بهطور متقابل میدان مغناطیسی را به وجود میآورد که موجب چرخش روتور در جهت میدان مغناطیسی دوار خواهد شد. اما روتور همیشه باید با سرعتی کمتر از سرعت استاتور میچرخد، زیرا در صورتی که سرعت روتور و میدان دوار یکسان باشد جریانی در روتور القا نخواهد شد.
موتورهای القایی در صنایع بهطور گستردهای مورد استفاده قرار میگیرند اما قدرتهای حدود ۵۰۰ کیلووات خیلی بیشتر رایج هستند. موتورهای القایی معمولاً با اندازههای استانداردی ساخته میشوند (البته این استانداردها در اروپا و آمریکا متفاوت است) این استانداردهای ساخت موتورها تقریباً همه آنها را قابل جایگزینی میکند. توان برخی از موتورها القایی بسیار بزرگ به دههاهزار کیلووات میرسد. از جمله استفادههای این موتورها میتوان به کمپرسورهای خطوط لوله و تونلهای باد اشاره کرد. برای این موتورها دو نوع مختلف از روتور وجود دارد:
- روتور قفسی (قفس سنجابی)
- روتور سیمپیچی شده